آشنایی با خواص عرق بیدمشک

بیدمشک ، درخت یا درختچه‌ای زینتی از سرده بید است که دارای گل‌های زردکمرنگ دم‌گربه‌ای می‌باشد. ارتفاع درخت به ۹ متر می‌رسد.
گیاهی است از نژاد بید که اندازه آن از بید معمولی کوچک‌تر ولی سنبله‌های آن دارای اسانس معطری هستند. گل‌های آن قبل از برگ‌ها ظاهر می‌شوند.اسانسی از این گیاه گرفته می‌شود بنام عرق بیدمشک. هم برای معطر کردن شربت و هم دارای خواص درمانی بالا می‌باشد.

بیدمشک در طب سنتی

از نظر طبیعت، گل بید (شاتونهای آن) سرد و کمی تر، برگ آن سرد و خشک و میوه آن سرد و تر و کمی قابض است.

جالینوس طبیعت بیدمشک را سرد و تر می داند و عده ای کمی گرم و خشک.

از نظر خواص، مقوی دماغ و قلب و بازکننده انسداد کبد است.

بعضی از انواع سردرد را رفع می کند.

رفع عطش می کند و معده را تقویت می کند.

از خواص عرق بیدمشک این است که برای رفع بیماری های گرم نافع است.

عرق گل های آن از خوردن خود گل ها مفیدتر است.

برگ آن قابض است و عصاره برگ بید مسهل بلغم و صفرا و رفع کننده تب با لرز و برای باز کردن انسداد کبد و یرقان مفید است.

از خواص عرق بیدمشک این است که مدر بوده و برای رفع اختناق رحم و درد مفاصل و نقرس نافع می باشد.

قطره آن در گوش برای پاک کردن چرک گوش مفید است.

نشستن در دم کرده برگ و شاخه آن برای رفع عفونت های اعضای تحتانی بدن نافع است.

دم کرده برگ آن برای اسهال خونی و خوردن عرق شکوفه آن برای خفقان گرم و تب های گرم نافع است.

صمغی که از برگ آن گرفته می شود مقوی دید چشم است.

خاکستر چوب آن به صورت موضعی برای قطع خونریزی و با سرکه برای زگیل و ورم پستان و زخم های مخملک و آبله و ورم های گرم مفید است.

مقدار مصرف آن از آب جوشانده یا دم کرده برگ آن 32-80 گرم با شکر می باشد.

از نظر خواص عرق بیدمشک را از هر نظر از عرق بید قوی تر می دانند. عرق بیدمشک مقوی دل و دماغ و ملین مزاج است. برای تقویت نیروی جنسی در گرم مزاج ها اثر مفید دارد. بوییدن گل آن مقوی دماغ و از بین برنده بادها و گازهای غلیظ است.

اگر با دم کرده برگ آن غرغره کنند و یا از روغن شکوفه آن به پیشانی بمالند، برای تسکین سردرد گرم مفید است.روغن شکوفه بیدمشک سرد و تر است.

تهیه روغن شکوفه بیدمشک

مقدار نیم کیلوگرم روغن بادام را گرفته و 120 گرم شکوفه بیدمشک را در آن می ریزند و روی آتش خیلی ملایم می گذارند تا به تدریج آب آن بخار شود و فقط روغن بماند و البته توجه شود که نسوزد.

ترکیب شیمیایی

از نظر ترکیبات شیمیایی در پوست درخت بید، وجود گلوکوزید سالیسین تأیید شده است. به علاوه در پوست این درخت، موم، صمغ، اکسالات و تانن وجود دارد. مصرف گلوکوزید سالیسین در کنترل روماتیسم مفصلی حاد، به صورت دو گرم هر سه تا چهار ساعت، مؤثر است.

موارد کاربرد و نحوه مصرف

برای کاهش تب و درد و التهاب یک قاشق مرباخوری از گرد پوست بید خشک را در یک پیمانه (200 گرم) آب سرد به مدت 8 ساعت خیس کنید و پس از صاف کردن در هر روز سه پیمانه بخورید. پودر این محلول تلخ و قابض است و می توان آن را با کمی عسل یا آب میوه شیرین دیگری مخلوط کرد.

اگر1-2 قاشق قهوه خوری عصاره روان سنبله های بید (شاتونها) را هنگام خواب بخورند در رفع بیخوابی ناشی از ضعف اعصاب و رفع اشکال در عادت ماهیانه دردناک و رفع ناراحتی های اعصاب مفید است.

موارد ممنوعیت مصرف

*کودکان زیر دو سال
*زنان باردار
*مادران شیرده
*اشخاص با سن کمتر از 16 سال که مبتلا به سرماخوردگی، آنفونزالا یا آبله مرغان هستند
*ابتلا به زخم گوارشی، گاستریت، و نفخ