همه چیز درباره زیتون

زیتون شامل تقریباً ۲۰ گونه درختان کوچک از خانواده زیتونیان بوده و در جهان کهن از حوزه دریای مدیترانه، شمال آفریقا، جنوب شرقی آسیا، شمال تا جنوب چین، اسکاتلند و شرق استرالیا پراکندگی گسترده‌ای داشته‌اند. آن‌ها همیشه سبز بوده و دارای برگ‌هایی کوچک و یک‌پارچه هستند که روبروی هم قرار گرفته‌اند. میوه این گیاه یک شفت است.

محصولات

زیتون در دستورهای غذایی متفاوتی کاربرد دارد: در مخلوط‌های نوشیدنی چاشنی معروفی برای مارتینی است. در سوسیس‌ها ممکن است در مورد استفاده قرار بگیرد و …. استفاده از آن درپخت نان نیز بسیار رایج است.

روغن زیتون

روغن زیتون را از میوه درخت زیتون استخراج می‌کنند. روغن زیتون را با فشردن میوه زیتون به دست می‌آورند. روغن زیتون دارای مقدار زیادی چربی اشباع نشده است. روغن به وسیلهٔ خرد کردن کامل زیتون و جدا کردن روغن به وسیلهٔ روش‌های مکانیکی یا شیمیایی تولید می‌شود. این روغن به وفور در آشپزی، لوازم آرایش، دارو و صابون در قدیم به عنوان سوخت چراغ‌های روغنی استفاده می شود. روغن زیتون در سرتاسر جهان استفاده می‌شود، مصرف عمدهٔ آن در کشورهای حوزه مدیترانه است.

انواع کیفیت روغن زیتون

روغن زیتون بکر : به روغن زیتونی گفته می‌شود که تنها توسط فرایندهای فیزیکی استخراج شده و هیچ نوع فرایند شیمیایی بر روی آن صورت نگرفته است.

روغن زیتون تصفیه شده : این روغن با استفاده از فرایندهای شیمیایی تصفیه شده و مقدار اسید چرب آزاد آن کاهش یافته است. این روغن در مقایسه با روغن زیتون بکر از ارزش تجاری کمتری برخوردار است.

روغن تفاله زیتون : این روغن با استفاده از استخراج حلالی روغن موجود درگوشت میوه زیتون به وسیله هگزان به دست می‌آید.

زیتون پرورده

زیتون پرورده، گونه‌ای خوراک تهیه‌شده از زیتون و مواد دیگر است. زیتون پرورده ویژه شمال ایران است. از زیتون پرورده بیشتر به عنوان چاشنی کنار غذای اصلی استفاده می‌کنند.

بسیاری از ما از خواص میوه زیتون غافلیم و فقط به استفاده از روغن آن بسنده می‌کنیم. در زیر تعدادی از خواص بی‌شمار این میوه ذکر شده است که می‌توانند شما را متقاعد کند که زیتون را در برنامه غذایی خودجای دهید.

خواص زیتون برای کاهش وزن

زیتون حاوی نوعی چربی است که این نوع چربی می‌تواند جایگزین مناسبی برای انواع چربی‌ها باشد به نحوی پیوندهای موجود در این نوع چربی راحت‌تر شکسته می‌شوند و مانند دیگر انواع چربی‌در بدن انباشته نمی‌شود و با مصرف زیتون می‌توانید به تدریج از وزن خود بکاهید و از شر چربی شکمی خلاص شوید و مقاومت انسولین را کاهش دهید.

کسانی که به طور منظم از روغن استفاده می‌کنند بیشتر تمایل به کاهش وزن دارند و به همین دلیل به ندرت می‌بینید که این‌گونه از افراد به اضافه وزن دچار باشند. مطالعات علمی نیز تایید کرده است که این افراد از سطح بالای سروتین در بدن خود برخوردارند. سروتین نوعی هورمون است که در بدن انسان احساس سیری را تقویت می‌کند بنابراین با مصرف زیتون می‌توان. روزانه تا 200 کالری کمتر انرژی وارد بدن کرد که این موجب کاهش اشتها و احساس سیری می‌شود.

خواص زیتون برای قلب

زمانی که رادیکال‌های آزاد باعث اکسید شدن کلسترول در بدن می‌شوند، اتفاقات متعددی رخ می‌دهد. رگ‌های خونی آسیب می‌بینند و چربی در شریان‌های بدن انباشته می‌شود. همه این موارد شرایط سکته قلبی را فراهم می‌کند. مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در زیتون سیاه از اکسیداسیون کلسترول جلوگیری می‌کنند و می‌توانند مانع نارسایی قلبی و سکته‌های قلبی شوند. زیتون حاوی نوعی چربی سودمند برای کاهش خطر ابتلا به آتراسکلروز و افزایش چربی‌های سودمند و مفید است.

آخرین تحقیقات نشان داده است که چربی‌های مفید موجود در زیتون و روغن زیتون می‌توانند به کاهش فشار خون بالا کمک کنند که این به خاطر خصوصیات مخصوص اسید اولئیک موجود در روغن زیتون است.

خواص زیتون برای تسکین درد

زیتون، یا به عبارت دقیق‌تر آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد مغذی ضد التهاب موجود در زیتون، به عنوان یک ایبوپروفن طبیعی عمل می‌کند. روغن آنها شامل oleocanthal است که یک ماده با خواص ضد التهابی است که بسیار شبیه به خواص داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی عمل می‌کند. خوب است اشاره کنیم که حدود 50 گرم روغن زیتون مقدار زیادی oleocanthal  با خواص ضد التهابی موجود دارد که شبیه به 10 دوز ایبوپروفن برای بزرگسالان عمل می‌کند که این می‌تواند اثباتی در مورد خواص درمانی قوی زیتون باشد.

خواص زیتون برای پیشگیری از سرطان

همانطور که قبلا ذکر شد، روغن زیتون دارای آنتی‌اکسیدان‌های قوی و خواص ضدالتهابی است و این باعث می‌شود آنها به یک محافظ طبیعی در برابر سرطان تبدیل شوند زیرا التهاب کرونیکی و استرس اکسیداتیوی دلایل اصلی پیشرفت سرطان هستند. زیتون به دلیل اینکه منبع غنی از مواد مغذی آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی است می‌تواند از ترکیب خطرناک التهاب مزمن و استرس اکسیداتیو مزمن جلوگیری کند. زیتون سیاه منبع شناخته شده ویتامین E است که در خنثی کردن رادیکال‌های آزاد در بافت چربی سریع عمل می‌کند.

ویتامین E می‌تواند فرایندهای سلولی را بهبود بخشد و این خاصیت ویتامین E به هنگام ترکیب آن با چربی‌های سودمند در بالاترین سطح خود قرار می‌گیرد. رادیکال‌های آزاد با فرآیندهایی مانند تولید انرژی میتوکندری تداخل پیدا می‌کنند و این امر می‌تواند به اکسیداسیون، آسیب به میتوکندری سلولی و تولید مقدار ناکافی انرژی مورد نیاز بدن منجر شود. اگر سلول‌های DNA آسیب ببینند ما باید انتظار سرطان را داشته باشیم. بسیاری از کارشناسان تایید کرده‌اند که یک رژیم غذایی حاوی روغن زیتون و زیتون منجر به کاهش خطر وقوع سرطان روده بزرگ می‌شود.

خواص زیتون برای آلرژی

خواص ضدالتهابی زیتون باعث می‌شود که حتی افراد مبتلا به آلرژی بتوانند از خواص زیتون بهره‌ ببرند. عصاره زیتون به عنوان یک آنتی هیستامین در سطح سلولی عمل می‌کند. آنها می‌توانند با مسدود کردن گیرنده‌های هیستامین که منجر به کاهش واکنش‌های آلرژیک می‌شوند به این افراد کمک کنند. به همین دلیل شما باید زیتون را به عنوان غذا ضد آلرژی در برنامه غذایی خود جای دهید. زیتون همچنین می‌تواند جریان خون را افزایش دهد و به کاهش اثرات بسیاری از بیماری‌ها مانند آسم کمک کند.

خواص زیتون برای پوست و مو

زیتون سیاه همچنین حاوی اسیدهای چرب و آنتی اکسیدان‌هایی است که باعث محافظت و مرطوب نگه داشتن و تغذیه سلول‌های پوست می‌شود. ویتامین E  موجود در روغن زیتون پوست را از اشعه خطرناک UV محافظت می‌کند و این بدان معنی است که ما را از پیری زودرس و بروز سرطان‌ پوست محافظت می‌کند. بهترین زمان مصرف روغن زیتون بعد از دوش گرفتن است، اما شما نباید آن را به عنوان یک کرم ضد آفتاب استفاده کنید، زیرا در نهایت با سوختگی مواجه می‌شوید. اگر به دنبال ترکیبی تقویت‌کننده برای موی خود هستید، از مخلوط روغن زیتون با یک زرده تخم‌مرغ استفاده کنید و آن را بر روی موی خود قرار دهید و بعد از 5 دقیقه موی خود را بشویید تا متوجه نخستین اثرات معجزه‌آسای آن شوید.

خواص زیتون برای چشم

فقط یک فنجان روغن زیتون می‌تواند 10 درصد از مقدار مورد نیاز روزانه توصیه شده از ویتامین A را برای شما فراهم کند. این ویتامین برای داشتن چشم‌های سالم بسیار مهم است و بهبود دید در شب را فراهم می‌کند. این ویتامین همچنین در برابر، لکه‌بینی چشم‌ها، آب مروارید و زوال دید و دیگر بیماری‌های چشمی مربوط به روند اجتناب‌ناپذیر پیری به عنوان یک دارو عمل می‌کند.

خواص زیتون برای افزایش سطح گلوتاتیون

بسیاری از مطالعات ارتباط بین افزایش سطح گلوتاتیون در خون با مصرف زیتون را تایید کرده‌اند. گلوتاتیون یکی از آنتی اکسیدان‌های باارزش در طبیعت است. سطوح پایین‌تر از گلوتاتیون در خون می‌تواند منجر به فشار خون بالا، درصد بالایی از چربی در بدن و سلامت کلی ضعیف‌تر شود. از سوی دیگر، سطوح بالاتر این آنتی اکسیدان با سلامت بهتر و پیشگیری از سرطان رابطه مستقیم دارد.

خواص زیتون برای تامین آهن بدن

هر نوع زیتون، به ویژه زیتون سیاه، سرشار از آهن است. توانایی سلول‌های قرمز خون در حمل اکسیژن در سراسر بدن در راه مناسب وابسته به حضور آهن در خون است. اگر شما از کمبود آهن رنج می‌برید، بافت‌های شما به اندازه کافی اکسیژن دریافت نمی‌کنند و شما به زودی شروع به احساس ضعف و سرما می‌کنید. آهن برای فرآیند تولید انرژی در بدن ما ضروری است. علاوه بر این، عملکرد مناسب بسیاری از آنزیم‌ها و سیستم ایمنی بدن بستگی به مقدار کافی آهن موجود در بدن ما دارد.

خواص برگ زیتون

برگ زیتون برای مقابله با چاقی مفید است

یک پژوهش جدید نشان داده است که یک فنجان قهوه به همراه عصاره برگ زیتون می‌تواند برای مقابله با چاقی مفید باشد. در این پژوهش محققان به موش‌های آزمایشگاهی رژیم غذایی حاوی کربوهیدرات و چربی زیاد به مدت هشت هفته دادند تا این که موش‌ها به سندرم متابولیک دچار شدند. سپس به این موش‌ها قهوه غنی شده با عصاره برگ زیتون به مدت هشت هفته دیگر خورانده شد. پژوهشگران متوجه شدند که بعد از مصرف این نوشیدنی، علائمی از بهبودی در قلب و عروق، کبد و بهبود علائم متابولیکی در موش‌ها مشاهده شد اما در موش‌هایی که قهوه معمولی مصرف کرده بودند، این علائم بهبود دیده نشد. لیندسی براون، محقق دانشگاه کویینز ماری جنوبی، در این پژوهش گفت: عصاره برگ زیتون به دلیل خواص ضد التهابی که دارد، وزن را کاهش می‌دهد. به گزارش روزنامه ساندی مورنینگ هرالد، نقش التهاب به عنوان عاملی که موجب ذخیره چربی می‌شود مجوز مطالعات در زمینه چاقی در سراسر دنیا است.

عصاره برگ زیتون و کنترل فشار خون

تحقیقات نشان می‌دهد از آن جایی که برگ زیتون، عوامل زمینه‌ای فشار خون مثل چاقی، کلسترول خون و قند خون را کنترل می‌کند، می‌تواند باعث کاهش فشار خون نیز شود. مردم منطقه مدیترانه کمتر از سایر مناطق دنیا به بیماری‌های قلبی- عروقی مبتلا می‌باشند. یکی از دلایل آن‌ را مصرف فرآورده‌های مختلف زیتون می‌دانند. قسمت‌های مورد استفاده زیتون، روغن، میوه و برگ آن است. از بین این قسمت‌ها، برگ زیتون دارای خواص مفید بیشتری است؛ زیرا در هنگام تهیه، مواد مۆثره آن کمتر آسیب می‌بیند. از طرفی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه‌تر است. گرچه بر حسب عادات غذایی، فرد می‌تواند از میوه و روغن زیتون نیز به صورت موازی استفاده کند.

نحوه استفاده از برگ زیتون

برگ زیتون را می‌توانید به دو صورت استفاده کنید :

1- روزی دو بار همانند چای آن را دم کرده و میل کنید.

2- روزی یک بار به میزان یک قاشق غذاخوری از آن را به سالاد اضافه کنید.

در نظر داشته باشید که طعم برگ زیتون کمی تلخ است. برای برطرف کردن طعم تلخ آن می‌توانید از یک شیرین‌کننده یا طعم‌دهنده مناسب مانند نعناع استفاده نمایید. ضمناً یکی از فرآورده‌های این محصول کپسول زیتونکس می‌باشد که از عصاره برگ درخت زیتون تهیه شده است. این محصول باعث گشادی عروق، ممانعت از تجمع پلاکت‌ها و دفع ادرار می‌شود. در نتیجه برای کاهش فشار خون و حفظ سلامت قلب و عروق می‌تواند قابل توصیه باشد. همچنین عرق برگ زیتون هم محصولی دیگر از برگ زیتون می‌باشد که می‌تواند روزی دو فنجان صبح و عصر میل شود.

برگ زیتون ضد سرطان است

گروهی از محققان دانشگاه کوردوبا واقع در جنوب اسپانیا ثابت کردند که برگ درخت زیتون اثر ضد سرطانی دارد و در درمان سرطان خون موثر است. محققان اسپانیایی امروز گفتند که تازگی اصلی این مطالعه در شناسایی و اندازه گیری ترکیبات طبیعی موسوم به «فنول» ها در برگ‌های زیتون می‌باشد. در این مطالعه از «مگس سرکه» استفاده و مشاهده کردند که عصاره برگ زیتون در این مگس، حشره را نسبت به صدمات فرسودگی سلولی محافظت می‌کند.  مطالعات همچنین ثابت کردند که عصاره برگ زیتون خواص ضد سرطانی و کشنده سلول‌های توموری دارد و آن را برای درمان سرطان خون در چندین نفر استفاده کردند. این در حالی است که کارخانجات تا به حال برگ زیتون را دور می‌انداختند و یا آن را برای تولید انرژی استفاده می‌کردند.

برگ زیتون ؛ ضد میکروب و قارچ

برگ زیتون خاصیت ضد میکروب و قارچ دارد. آزمایش‌ها بر روی حیوانات نشان می‌دهد از خواص برگ زیتون، آنتی اکسیدان، ضد میکروب و قارچ ویروس تبخال است.

برگ زیتون قند خون را نیز کاهش می‌دهد

برای این کار، بر روی 8 گرم خرد شده‌ی برگ، یک استکان آب ریخته و مدت 5 تا 10 دقیقه می‌جوشانیم و سپس صاف کرده و پس از سرد شدن میل می‌کنیم، این مقدار را می‌توان 3 یا 4 بار در روز تکرار کرد.